Café ’t Mandje was sinds 1927 het café van de legendarische Bet van Beeren (12 februari 1902 – 16 juli 1967)
“Zo’n historisch belangrijk café, de betekenis van ‘tante Bet’ voor Amsterdam, de Zeedijk en de homowereld en daarbuiten, maar ook de taak die ‘tante Greet’ 40 jaar lang heeft uitgevoerd om alles in stand te houden en te bewaken, plus het feit dat het hier om familie gaat, maken dat we niet anders willen en kunnen dan het café weer te heropenen.
De historische, culturele waarde waren te belangrijk om in een doos op zolder te verdwijnen.”
– Diana van Laar
“Because of the importance of this historical pub, of “Auntie Bet“ for Amsterdam, the Zeedijk , the gay community and beyond, and also of “Auntie Greet” who kept it all going for 40 years, plus the fact that this concerns a family-business, the only thing we wanted and could do, was to put our efforts into re-opening the café.The historical and cultural value are too important to just disappear into a box in the attic.”
Gestart in 1927 door Bet van Beeren, lesbisch en daar kwam ze toen al voor uit. Dat heeft gemaakt dat het café een belangrijk symbool is in de homogeschiedenis. Het kleine café staat in de Canon van Amsterdam als symbool van tolerantie door de eeuwen heen. En een replica is te bewonderen in het Amsterdam Museum. Na 26 jaar gesloten te zijn geweest (lees verder voor details), waarbij alles in het interieur in stand werd gehouden door Bet’s jongste zuster Greet, is het café in 2008 heropend door de nicht van Bet en Greet: Diana van Laar.
Started in 1927 by Bet van Beeren, openly lesbian even then. This has made the bar an important symbol in Amsterdam’s gay history. Our bar has it’s own ‘window’ in the Canon of Amsterdam for being a symbol of tolerance through the ages. A replica of the bar can be admired at the AmsterdamMuseum. After being closed for 26 years (details below), during which time the place was kept intact by Bet’s younger sister Greet, the bar was re-opened in 2008 by a niece of Bet en Greet: Diana van Laar.
(English translation by Yvonne van den Heuij en Diana van Laar)
Bet was de oudste dochter uit een gezin van veertien kinderen uit de Jordaan. Ze nam Café ‘t Mandje op 24 februari 1927, ze was toen 25, over van haar oom Toon Engelen. Het café heette “Amstelstroom”. Bet veranderde de naam in “’t Mandje”, omdat haar moeder haar dagelijks eten kwam brengen…. in een mandje. Bet was al bekend op de Zeedijk als “Betje Bokkum”. Ze ventte er vis.
Openlijk lesbisch
Bet kwam openlijk uit voor haar homoseksualiteit. Al jong wist Bet dat ze op vrouwen viel. Voor Bet was iedereen gelijk en haar café stond, in een tijd waarin homoseksualiteit niet geaccepteerd was, open voor homo’s, lesbo’s etc die zichzelf konden zijn tussen de zeelui, hoeren, buurtbewoners, acteurs, schilders en intellectuelen die hier ook kwamen.
Het interieur is in de loop van 90 jaar volgehangen met allerlei souvenirs: van afgeknipte stropdassen tot directoires en heel veel foto’s.
Mannen dansen met mannen en vrouwen met vrouwen.
Bet was een legendarische uitbaatster. In een leren jas scheurde ze op de motor door de stad, soms met een nieuwe verovering achterop. ‘t Mandje was één van de eerste cafés waar homosexuele mannen en lesbische vrouwen hun geaardheid niet hoefden te verbergen. Maar zoenen mocht niet van Bet, er waren zedenwetten en de drankvergunning kon gevaar lopen. Het café was geen danslokaal, er stond een biljart midden in de zaak. Alleen op Koninginnedag (toentertijd op 30 april) mocht alles, dus óók dansen in een café zonder dansvergunning en werd bij Bet van Beeren het biljart uit elkaar gehaald en werd er dus gedanst door mannen met mannen en vrouwen met vrouwen.
Gewaarschuwd door de uil.
Als in de jaren vijftig gasten ‘t Mandje binnenkwamen die door Bet niet werden vertrouwd om dat ze wel eens anti-homo konden zijn of agent van de zedenpolitie, deed ze altijd een lichtje aan in een porseleinen uiltje dat achter de bar stond om bezoekers te waarschuwen. De uitdrukking “een uil” voor heteroseksueel is daarvan afkomstig.
Eigenaardige gewoontes
Bet hield er eigenaardige gewoontes op na (zo knipte zij vaak bij mannelijke cafébezoekers de stropdas af), ging even sigaretten halen en verdween dan voor twee weken, kortom, zij was een persoonlijkheid, en zeer geliefd. Over de stropdassen zijn verschillende filosofietjes. Zo zou Bet geen onderscheid dulden, of bij mensen die ze niet mocht de das afknippen. Wij gaan voor de versie die Greet van Beeren vertelde: als Bet een gezellige avond met mensen had gehad in het café, wilde ze dat men een souvenir achterliet. Dat kon een visitekaartje zijn, een foto met een datum, een groet geschreven op een viltje. Maar ook een schoen, een wieltje van de kinderwagen, een vlaggetje, een bh, een kunstgebit, een tijgerkop, opgezette leguaan (het hangt er echt allemaal), óf een afgeknipte stropdas.
Altijd feest
Vooral na de oorlog lijkt het een groot feest te zijn bij Café ´t Mandje. Honderden foto´s van feesten, verkleedpartijen enz.. kwamen er uit de papieren van Greet en Bet van Beeren. Het was lol van het ene jubileum naar het andere.
Eind van een tijdperk
Toen Bet in de laatste jaren van haar leven geen zin meer had, stond Greet achter de bar en Bet zat op de hoek van de bar. Greet werkte hard en runde daarnaast het huishouden. Het was een zwaar leven en Bet was niet de makkelijkste werkgeefster. En aan de andere kant heeft Bet Greet ook wel eens geadviseerd de hele boel te verpachten en wat rustiger aan te doen. Zo is het niet gegaan.
Op 16 juli 1967 overleed Bet op 65-jarige leeftijd. Ze lag twee dagen op haar biljart opgebaard.
Na de dood van Bet in 1967 zette haar 21-jaar-jongere zuster Greet de zaak voort. Maar niet van harte in het begin. Ze zag op tegen de taak. Tot 1982, toen ze het café, door de drugsoverlast op de Zeedijk, sloot, heeft ze 15 jaar behoorlijk succesvol de eer hoog gehouden.Vanaf die tijd is het café dicht geweest.
Greet van Beeren
Greet trok ook haar eigen publiek. En ze kon entertainen. Ze kon ook geweldig verhalen vertellen. Beroemd is haar act “Pikketanussie”, waarbij ze tijdens het lied speelde met een houten monnik die in een ton een enorme houten piemel verborg… Die doopte ze in een biertje tot algemeen genoegen. Greet kon ook zingen. Heel oude smartlappen wist ze woordelijk te vertolken.
Meer over Greet van Beeren/More about Greet van Beeren
Bewaarder van het café
Greet woonde boven het café en zorgde dat er regelmatig werd afgestoft, gelucht en gestofzuigd. Je kon door de ramen naar binnen gluren en je zag dan de inrichting van toen als was het een prachtig museumstuk. Greet heeft met veel mensen gesproken over heropenen van het café. Maar door haar wens dat alles hetzelfde moest blijven, kon ze geen definitieve beslissing nemen. Het café bleef uiteindelijk 26 jaar gesloten.
Gay Games 1998
In 1998, tijdens de Gay Games, deed Greet het café een week lang open uit eerbetoon aan haar legendarische zus Bet. Voor de gelegenheid werd het café provisorisch weer in werking gesteld. Greet was enorm trots. In deze tijden waarin agressie tegen homo’s nog steeds bestaat, is het belangrijk dat ook Café ‘t Mandje weer draait.
Heropening
In 2007 was het 80 jaar geleden dat Bet het café overnam van haar ome Toon. Het was in 2007 veertig jaar geleden dat Bet stierf. Greet, inmiddels 84, verkocht het café aan haar nicht Diana. Greet overleed in augustus.
Na ingrijpende verbouwing, reparatie en schoonmaak is Café ’t Mandje in oude glorie hersteld en tot groot genoegen van de homowereld, de Stad Amsterdam en de buurt op 29 april 2008 heropend: net op tijd om opnieuw een Oranjebal te kunnen houden. Een feest waarmee Bet al voor de oorlog haar reputatie vestigde:
-“Het was een ongelofelijk goed feest waarbij de mensen ongeacht hun sexe met elkaar mochten dansen en dat was in die tijd een soort fenomeen, want dat mocht nérgens, dat mocht nóoit (maar) bij Bet mócht het en kón het en niemand vond het vreemd.”
(-Albert Mol, 1977)
Diana van Laar:
Het is een bijzonder cafeetje, met een bijzonder verhaal. Voor mij en de rest van de familie was het allemaal heel gewoon. Dat was tante Bet. En geboren op de Zeedijk: er waren tantes die leken op ooms en ooms die leken op tantes, ook heel gewoon. Er waren vriendinnetjes wier moeder een klein huisje hadden op de Geldersekade, met rood tapijt op de grond, muren en plafond. Allemaal gewoon.
Met de heropening van het café was de wens van tante Greet om alles te houden zoals ten tijde van tante Bet een belangrijke leidraad. Zij heeft het café bewaard, onderhouden, bewaakt. Zonder haar zouden bijvoorbeeld al die stropdassen vergaan zijn…
Verbouwing
Buiten de vrij overzichtelijke verbouwing (extra sanitair, brand- en geluidsaanpassingen. vernieuwingen van de electriciteit, het vervangen van de cafevloer.) was het heropenen van Café ‘t Mandje een vrij uitgebreid projekt. Het meeste werk zat ‘m bij Café ‘t Mandje natuurlijk in het interieur. Alles wat er hing, stond, en lag moest weer op zijn oude plek terugkomen na de verbouwing.
Voor de verbouwing moest het hele café leeg gemaakt worden en toen alles klaar was weer zoveel mogelijk in de oude staat aangekleed worden. Er moest veel gefotografeerd worden, zodat duidelijk was welk vaasje, beeldje, bordje, flesje, schoentje, hoedje waar stond danwel hing. Alleen al van het plafond zijn 300 foto’s gemaakt.
Er zijn prachtige 360°-opnames gemaakt door Fridtjof Versnel en André Witkam. Er zijn door Fridtjof Versnel en André Witkam technische foto’s gemaakt van de fotowanden. De oude foto’s waren kwetsbaar en brandgevaarlijk en konden niet meer terug aan de wanden gehangen worden. Bovendien komt er een dag dat ze vergaan. Door reproducties van de wanden te maken, blijven alle foto’s aanwezig in het café, is e.e.a. in geval van beschadiging makkelijker te vervangen en blijven de originelen voor eeuwig bewaard, ondermeer in het Stadsarchief en het Homo-archief (ILHIA).
Stadsarchief
Het Stadsarchief heeft een selectie gemaakt van de foto’s en andere interessante documenten die in het café en in het woonhuis zijn gevonden. Met witte handschoentjes zijn foto’s van de wand gehaald. Het chronologiseren van alle foto’s en documenten heeft inmiddels in dat familie-archief een overzicht opgeleverd dat van 1907 tot heden loopt. Een rijbewijs van ‘tante’ Bet uit de dertiger jaren, huurkontrakt ook uit die tijd, kasboeken van 70-80 jaar geleden, te veel om op te noemen.
De teruggeplaatste fotowanden zijn van een bijzondere kwaliteit: “Het is alsof je de punaises er uit kunt halen”, roept menigeen.
Volgens Wilhelmina Biljartfabriek is het biljart inderdaad ca. 80 jaar oud en waarschijnlijk op maat (1×2 mtr) gemaakt voor zo’n klein café door een locale biljartfabriek (Oude Zijds, Warmoesstraat). Wilhelmina Biljarts heeft het biljart inmiddels meegenomen voor restauratie en sponsort dit voor een belangrijk deel, omdat zij vinden dat zo’n oud Amsterdams biljart op zo’n plaats in stand gehouden moet worden. Het biljart is jarenlang voor de Koninginnedagen –toen moest het biljart plaats maken voor een dansvloertje- nogal onvakkundig gedemonteerd en dat mag voortaan alleen nog door Wilhelmina Biljartfabriek gedaan worden!
En dan: al die koperen vazen, koperen bordjes, gedenkborden, souvenirs, lampekapjes, tassen, schoenen, opgezette hagedissen, leguanen, berekoppen, tijgerkoppen (ja dat kon allemaal in die tijd blijkbaar)… Alles moest worden gepoetst, gewassen, gestoomd, geïmpregneerd, ingelijst, verstevigd, vervangen en vooral weer teruggehangen worden.
En de stropdassen: wat waarschijnlijk begonnen is als geintje, is een ware gimmick geworden in Café ‘t Mandje. Een plafond vol. Ze zijn allemaal gereinigd en geïmpregneerd tegen brand en weer op de oorspronkelijke plaats teruggehangen. Er zijn er natuurlijk een paar gesneuveld tijdens dit proces, maar zijden stropdassen hebben het allemaal overleefd en van de synthetische sommige niet…
Fun en respect sinds 1927 –
we weten niet beter
En wat ook nooit zal veranderen: iedereen is welkom. Hetero’s die in de war raken van een verliefd homostel leggen we even uit dat het zo fijn is dat we niet in Afghanistan wonen en dat je je broertje niet hoeft te stenigen als hij gay is. Maar ook: iemand die 400% homo is en zich misdraagt gaat er gewoon uit. Iedereen moet het naar zijn zin hebben. De reacties van gasten zijn om trots op te zijn. Iedereen waardeert de geschiedenis en heeft het naar zijn zin.We draaien lekkere ‘ouderwetse’ muziek (meezingers en soul, funk en disco etc)Er wordt gezongen en gedanst, net als bij tante Bet. We weten niet beter.
– Diana van Laar
(2008)
Café ’t Mandje (meaning “little basket”) was opened in 1927 by the legendary Bet van Beeren (Feb.12, 1902-July 16, 1967). She was 25 when she bought the bar from her uncle Toon Engelen and changed the name from “Amstelstroom”(Amstel stream) to ‘The Little Basket’, because her mother brought her food everyday…. in a little basket. Bet was already well-known in the neighbourhood as Betje Bokkum (bokkum is smoked herring). She was a fish vendor.
Openly lesbian
Bet was very open about her sexuality. From an early age she knew she was attracted to women. Born the eldest daughter of a family of 14, Bet was a pioneer in human rights and she openly welcomed gays, lesbians etc. in times when homosexuality was not commonly accepted, to mingle with the sailors, neighbours, artists and intellectuals who also frequented the little bar.
Inside still remains the enormous collection of souvenirs: cut-off men’s ties, underwear and lots and lots of photo’s, spanning more than 90 years.
Where men dance with men and women with women.
Bet was a legendary landlady. In a leather coat she would tear across town op her motorbike, sometimes with a new fiancée. Café ’t Mandje was one of the first bars where homosexual men and women didn’t have to hide their sexual orientation. But Bet would not allow kissing in the bar. There were vice-laws to consider and the liquor license could be at stake. The bar did not have a dance license. There was a custom-made billiard table in the middle of it, no room for dancing. Only on the Queen’s birthday (in those days on April 30th) almost anything was permitted, even dancing in a bar without a proper license. So the billiard table was dissasembled for a day and at Bet van Beeren’s Café ’t Mandje men danced with men and women with women.
Warned by the owl.
In the fifties, when people would enter the bar, who might be vice-police, Bet would turn on the light in a porcelain owl to warn customers. In Dutch the term ‘owl’ now stands for a heterosexual because of this custom at Café ’t Mandje.
Peculiar habits
Bet also had some peculiar habits -like cutting off men’s ties, or stepping out for sigarets, only to return two weeks later. About the ties there are several theories. One would be she didn’t like distinction between people, another that she didn’t like the men she cut the ties off of. Our money is on the theory Greet told us: after a good time at the bar, Bet liked people to leave a souvenir. This could be a businesscard, a picture with a date on it, a message written on a coaster. But also a shoe, a wheel of a baby pram, a pennon, a bra, dentures, a tiger head, stuffed iguana (it’s really all there!) or a cut-off tie.
Parties all the time
Especially after the war is appears to have been one big festival at Café ’t Mandje. Hundreds of pictures of parties, dressing-up etc were found amongst the papers left by Greet and Bet van Beeren. It was fun, from one anniverary tot the next.
End of an era
The last years of her life Bet was getting tired and Greet would work the bar while Bet sat on a stool at the end of the bar. Greet worked hard and also took care of Bet. It was tough. Bet was no picknick as employer. On the other hand, Bet advised her youngest sister to have someone lease the bar and take it easy. That is not what happened.
Bet died on July 16, 1967 after 40 years of running her famous bar. She was laid out for two days on her billiard table. Her 21-year-younger sister Greet (1923-2007) took over, with heavy heart at first. She dreaded the task, until she had to close the bar due to severe drug problems in the area, that made life and running a bar impossible. She had had a successful period of 15 years of running the place. By 1982 it had become impossible to run a bar on the Zeedijk: heroin had taken possession of everyday life. Since that time, the café was closed.
Greet van Beeren
Greet drew her own crowd. She also was an entertainer. She was a great storyteller. Her act singing a “Pikketanussie” while playing with a wooden monk that was ‘dressed’ in a wooden barrel, hiding his enormous penis, which would be revealed and dipped into a beer was hilarious. She could sing too. She knew very old Amsterdam folk songs by heart.
Keeper of the bar
Greet remained living above the café and saw to it that the bar was dusted, aired and vacuum-cleaned regularly. You could peek through the windows and look at the interior as if it were a beautiful museum piece. Greet spoke to many people about eventually re-opening the bar. But her explicite wish to keep the place exactly as it was as during the times of her sister Bet, she never made a deal with anyone. Greet guarded and kept her famous sister’s legacy. Waiting for better times. For 26 years…
Re-opening
In 2007 it was 80 years ago that Bet took over the bar from her uncle Toon. It was also 40 years since Bet died. Greet, 84, sold the little bar to her niece Diana. Greet died in August.
After serious reconstructions, cleaning and repairs the bar was restored to its former glory and much to the delight of the gay community, the City of Amsterdam and the neighbourhood.
Café ’t Mandje was re-opened on April 29, 2008. Just in time for the Queen’s Day celebrations, the holiday with which Bet established her reputation even before the war:
-“It was an incredibly good party, where people, no matter what their gender, were allowed to dance together, which was quite a phenomenon in those days because that wasn’t ever allowed, not anywhere (but) at Bet’s bar it wás allowed, it wás possible and nobody thought it strange.”
(Albert Mol (Dutch actor/writer), 1977)
Diana van Laar:
It’s a special little bar. For me and the rest of the family nothing was peculiar. That was our Auntie Bet. And born on the Zeedijk: there were aunties looking like uncles and uncles looking like aunts. There were friends who’s mother lived on the Geldersekade, with red carpeting on the floors, walls and ceilings. Nothing strange there.
Re-opening Café ’t Mandje for Auntie Greet meant keeping everything the way it was during her sister Bet’s reign. It was Greet who kept and guarded the bar. Without her all those ties on the ceiling would have desintegrated by now…
Reconstructions
Aside from the relatively straightforward rebuilding (more sanitary facilities, adjustments prescribed by the Fire Department, adjustments to prevent noise nuisance, renovating the electricity, replacing the café floor), the re-opening of Café’t Mandje was a fairly extensive project. The biggest job was of course the interior of the pub. Everything that was hanging, standing, and lying around had to be put back in its original place after the renovation. Prior to the renovation the entire bar had to be taken apart and when all was done put back together in its original state .There was much to be photographed in order to document where every vase, statuette, plate, bottle, hat or shoe had been standing or hanging. Of the ceiling alone 300 photographs were taken.
Beautiful panoramic pictures of the bar’s interior, were made by Fridtjof Versnel, prior to re-doing everything,. (These 360 degree pictures can be seen on this website: just click the “panoramic pictures” link above). They will also be shown in the Amsterdams City Archives and the Amsterdam Museum.
Fridtjof Versnel and Andre Witkam took technical pictures of the photowalls. The original photographs are fragile and deemed a fire-hazard. In addition, their quality will deteriorate eventually. By making reproductions of the walls, all photographs remain preserved, so that, in case of damage, they can be replaced more easily. The original photos are kept in the City Archives and the Gay – Archives (ILHIA). The remounted photowalls are of outstanding quality: “As if you can take out the pins”, many exclaim.
City Archives
Understanding the importance of this historical pub, we contacted, among others, the Amsterdam Museum and the City Archives. For example on how to preserve the ties and reconstruct the walls (with all the clippings and photos). Original photos and documents from the extensive personal archive of Bet and Greet van Beeren are kept at the City Archives. The best possible place for this, to make sure everything will be preserved and kept accessible to everyone.
There was also the restoration of the juke-box, the wall-clock, the neon, billiard-table, stained-glass windows etc.to deal with. All historical items that determine the character of the pub .
According to Wilhelmina Billiard Factory the table is actually about 80 years old, and probably made by a local billiard factory (Oude Zijds, Warmoesstraat).Since the café is so small a special size billiard-table had to be built ( 1 by 2 meters). Wilhelmina Billiard Factory is working on the restoration of the table and is sponsoring this project largely, because in its opinion such an old billiard-table should be preserved. For many years, the table had been dismantled rather unprofessionally, on the Queens birthday, to create more space to dance.
And then: all the copper vases, copper plates, commemorative plates, souvenirs, shades, bags, shoes, stuffed lizards, iguanas, bear heads, tiger heads (yes, that was all possible in those days apparently) … Everything had to be cleaned, washed, steamed, impregnated, framed, reinforced, and put back in its original place.
And the ties: what probably started as a joke, has become a real gimmick in Café ’t Mandje. A ceiling full of them.. They have all been cleaned and impregnated against fire and then hung back on their original place.
Amsterdam Museum
A replica of the bar can be admired at the AmsterdamMuseum.
Fun and respect since 1927
we don’t know any better.
Another thing that will never change: everyone is welcome. To straight people who get all excited over a gay couple in love we explain how fortunate we are that we’re not living in Afghanistan and we don’t have to stone our brother for being gay. But at the same time: a 400%-gay misbehaving in our bar does not belong. Everyone should have fun. We are proud of our guests’ reactions. All appreciate our history and have a good time.
We play ‘old-fashioned’ music (evergreens, singalong, soul, funk, disco).
We dance and we sing, just like when Bet was around.
We don’t know any better.
– Diana van Laar
2008
Woning van Bet van Beeren
Tussen de vele foto’s die in het huis gevonden zijn, waren foto’s van een Magnumfotograaf, die in de vijftiger jaren foto’s had gemaakt van het interieur van tante Bet.
Zoals in veel Jordaneze huizen, stond het er vol met allerlei pronkstukken: koperen vazen, kristal, foto’s, snuisterijen. Op een van de foto’s is de voorkamer afgebeeld.
Greet had zo haar eigen inrichting van het huis in de loop der jaren, maar op zolder vonden we bijna alles wat ongeveer 50 jaar eerder bij Bet in gebruik was geweest.
Johanna Glas en Robert van den Brink hebben hard gewerkt om de voorkamer te herstellen. Het is net alsof tante Bet even de deur uit is voor een pakje Caballero…
De plannen om van de andere verdiepingen boven het café een logement te maken, zijn in vergevorderd stadium. Je kunt dan logeren in het huis van Bet van Beeren, alsof de tijd heeft stilgestaan.
90 jaar Café ’t Mandje
Café ’t Mandje vierde in 2012 het 90-jarig jubileum. En was het alweer tien jaar geleden dat we ons kleine café hadden heropend. Het is heel mooi om van iedereen positieve reacties te krijgen. Mensen zijn blij dat het café weer open is, spreken bewondering uit voor de geschiedenis. Er is een vaste klantenkring opgebouwd gemengd met mensen van over de hele wereld. We genieten van muziek, we hebben een enorme collectie Hollandse en internationale evergreens en gouwe ouwe. We zingen en dansen. En als vanouds is iedereen welkom.
Café ‘t Mandje – Bet van Beeren is maar een klein cafeetje en onze stem maar een kleine, toch geloven we dat het belangrijk is dat we de wereld laten weten wat ons standpunt is inzake verschillende LGHBT issues. De geschiedenis van ons café en van Bet van Beeren eisen van ons een statement. En niet alleen de geschiedenis eist dat, zelf zijn wij gevoelig voor wat er wel en niet deugt in de wereld en die verontwaardiging uiten we ook door evenementen te organiseren. In de afgelopen jaren o.a. tijdens GayPride & Pink Christmas, vestigden we de aandacht op oudere homo’s die in een verzorgingstehuis weer in de kast verdwijnen, we hielden een spraakmakende lokhomoverkiezing (stereotypes?), dachten na over wat Amsterdam weer Gay Capital maakt, etc. In 2012 tijdens Pink Christmas organiseerden we de Pink Christmas Visibly Pink Princess Election. Lesbiennes worden nog steeds gediscrimineerd en zijn minder zichtbaar dan de mannelijke homogemeenschap. Wij denken na en praten, ook in het café, over SOA/HIV. Een enorm probleem, dat niet alleen de homowereld treft.
We zijn betrokken bij overleg over homohoreca en aanverwante zaken.
Bet van Beeren’s appartment
Among the many pictures that were found in the house above the bar, were pictures of Bet’s home, taken in the fifties by a Magnum photographer.
As in many homes in the Jordaan (where Bet was born) the place was packed with showpieces like copper vases, christal, pictures, baubles. In one of the pictures the front room is depicted.
Over the years Greet had her own sense of interior design, but in the attick we found practically everything that had been in use by Bet fifty years earlier.
Johanna Glas en Robert van den Brink worked hard to reconstruct the front room. It’s as if Bet stepped out to get some cigarettes…
Plans to develop the other floors over de bar into a small hotel all well underway. Staying in Bet van Beeren’s house, as if time stood still.
90 years Café ’t Mandje
In 2017 Café ’t Mandje celebrated its 90-year anniversary. April 29th it was already three years since the re-opening our famous little bar. It’s great to get all those warm reactions from visitors. People are glad the bar was re-openened and are impressed by its history. Our clientèle are a mix of regulars, tourists and visitors from all walks of life and from all over the world. We enjoy music, we have a vast collection of Dutch and international evergreens and golden oldies. We sing and we dance. And just like in the old days everybody’s welcome.
Café ’t Mandje – Bet van Beeren is only a small bar and our voice may be tiny, we still believe it to be important for us to let the world know our views and position on matters concerning LGHBT matters. The history of our café and of Bet van Beeren demand our statement. And it’s not just history causing this, we ourselves have strong views on what’s right and wrong in the world and we voice our opinion by organising events. In the past years, i.e. during GayPride & Pink Christmas, we drew attention to aging gays made to retreat back into the closet when they move into a retirement home, we had our much talked about Gay Decoy Election (stereotypes?), we considered how to make Amsterdam Gay Capital again, etc. Last Pink Christmas organized the Pink Christmas Visibly Pink Princess Election. Lesbiennes are still being discriminated and are less visible than the male homo community. We also think and talk about and publicly discuss STD/HIV. A very serious problem, not just affecting the homo community.We are involved in various network concerning homo businesses and related matters.
Dit klinkt misschien allemaal een beetje saai, maar diegenen die bij ons wat komen drinken, komen er achter dat “saai” niet van toepassing is op Café ’t Mandje.
This all may sound a bit boring, but those of you who come and have drink will find out the “boring”does not apply to Café ’t Mandje.
Kijk voor ons programma op www.cafetmandje.amsterdam/evenementen, volg ons op Twitter @tmandje, op Facebook, Google+ of kom gewoon eens wat drinken! Je bent welkom!
Check out our programm on www.cafetmandje.amsterdam/evenementen, follow us on Twitter @tmandje, on Facebook, Google+, or just come in for a drink.You’re welcome!
Biografie Bet van Beeren op Resources Huygens ING [bronnen die zijn uitgegeven door het Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis.]
Guus Luijters in Ons Amsterdam, Katja Kreukels, oktober 2013:
“…We lopen door de Stormsteeg richting Zeedijk waar de zeemanscafé’s Norske, Finske en Danske zaten en animeermeisjes je hun persoonlijke aandacht gaven in ruil voor drank. Maar ook niet meer dan dat. Mannen die dachten dat er iets te versieren viel, pisten naast de pot, vertelt de schrijver smakelijk. In ’t Mandje kwam hij niet vaak. “Er werd teveel aan me geplukt. Ik was wel stom verbaasd toen ik Gerard Reve aan de bar aantrof. Ik kon dat niet plaatsen. Hij was toch geen nicht? Hij lachte en zei: ‘Jij bent hier toch ook.”
Een Nieuw Paaslied – Gerard Reve (14 december 1923 – 8 april 2006]
Zonder gedronken te hebben, prijs ik God.
Vandaag heb ik van alles meegemaakt.
Al voortwandelend in de benedenstad,
denkend aan de Uiteindelijke Dingen,
zag ik een jongen, vermoedelijk een Duitse toerist,
en volgde hem terwijl ik dacht:
ik zal je voor je reet geven of als dat niet kan
sla mij dan maar,
de hoofdzaak is dat we bezig zijn –
tot hij De Bijenkorf in ging en ik,
duizelig van geilheid tegen mensen opbotsend,
zijn spoor bijster raakte.
Nochtans werd ik niet moede, U te loven.
Want onbegrijpelijk groot zijn al Uw werken:
Gij, die het wezen gemaakt hebt
dat van achteren een kut en van voren een staart heeft.
Zoals gezegd, ik had niet eens gedronken, maar toch wilde ik
U schreiend eren en in tranen voor U knielen,
O Meester, Slaaf en Broeder, Geslachte en Verrezen God.
Al neuriënd en in het geheim profeterend
vervolgde ik mijn weg.
Toen zag ik Bet van Beeren, aan een wit tafeltje
tegenover haar cafee gezeten, pogend met mes en vork
een makreel te openen om deze in de zon te eten.
Ik dacht kijk. Wat is in de Natuur toch alles mooi gemaakt.
(Denk maar aan al die sterren met hun lichtjaren.)
Ik wilde wel naar een of andere avondmis,
maar er was er geen. (1962)
Gerard Reve – Verzamelde gedichten, pag. 47, Uitgever: G.A. van Oorschot, Amsterdam
1987
Bet van Beeren, bijna-mytische kroegbazin – Ons Amsterdam, Karin Lakeman, januari 2008
Beeren, Elisabeth Maria van (1902-1967)
© DVN, een project van Huygens ING en OGC (UU). Bronvermelding: Hilde Brand, Beeren, Elisabeth Maria van, in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland. URL: http://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/Beeren [22/05/2017]